Weerbaarheid & Veerkracht: de nieuwe duurzaamheid

IMG_5747

Gister naar een optreden van Rob Hopkins geweest, de man die aan het begin staat van de Transition Town beweging. Hij sprak op uitnodiging van de programmamakers van de Circulaire Stad, één van de programma’s van Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Meer dan 100, vaak jeugdige, toehoorders maakten het mee, sommigen afkomstig uit Nederlandse Transition Town initiatieven, waarvan er al zo’n 90 actief zijn (wereldwijd: een paar duizend). Het kernwoord van deze beweging is resiliance: veerkracht, weerbaarheid, flexibiliteit. Dat is volgens Hopkins en consorten het antwoord op de mythe van eindeloze economische groei, het steeds afhankelijker worden van steeds minder maar wel steeds grotere conglomeraties ( supermarktketens, banken, zorginstellingen,…), de onontkoombaar lijkende klimaatverandering en de hoe dan ook oprakende reserves aan fossiele olie. De oplossing moet van de lokale gemeenschap komen, power to the people of, zoals Hopkins zegt: enable the local community. En dat kan op allerlei gebieden zijn: eten, energie, zorg of een lokale munteenheid zoals de Bristol Pound waarin ook de burgemeester zijn gehele salaris laat uitbetalen. En als iets kapot gaat: “don’t despair, just repair!” In noodgevallen kan je de SOS dienst van the Restart Project bellen….

Het is een enorme taak om de noodzakelijke transitie voor elkaar te krijgen. Dat gaat niet alleen met vrijwilligers, hoe gemotiveerd ook. Een nieuwe economie is nodig, waarin niet, zoals nu, meer dan 90% van het geld via grote supermarkten, energiebedrijven en andere kanalen de gemeenschap verlaat maar juist zoveel mogelijk lokaal blijft. Die nieuwe economie heeft een aantal uitgangspunten: werk op het meest geëigende schaalniveau, veerkrachtig, met respect voor natuurlijke grenzen, koolstofarm, niet alleen gericht op financiële winst en met productiemiddelen in handen van de gemeenschap.

Na de presentatie van Hopkins volgde nog een gespreksronde met Marjan Minnesma (“we hebben haast”en Marleen Stikker (“CPB is coded ideology”) over hoe je mensen motiveert om mee te doen, de rol van sociale media, de mogelijkheden van design (zie ook Resiliant Design) en de noodzaak voor andere verhalen. Mooiere en betere verhalen, niet alleen over de barre werkelijkheid maar vooral over de schitterende mogelijkheid.

 

Veerkracht

Gister naar het jubileumcongres van Telos geweest, in het Provinciehuis van Brabant in Den Bosch. Het thema was “Vergroening, Verduurzaming, Veerkracht”. John Dagevos van Telos heeft voor Wijk bij Duurstede de Duurzaamheidsbalans opgesteld: de “Staat van Wijk“, een strategisch document waar beleid op gebaseerd kan worden en dat als brandstof kan dienen voor het maatschappelijk debat.

Volgens Telos is de term Duurzame Ontwikkeling onvoldoende enthousiasmerend en moeten we op zoek naar een nieuwe benadering, een nieuw begrip: Veerkracht. En dan niet alleen een veerkrachtige natuur, natuur die tegen een stootje kan, maar ook een veerkrachtige economie die tegen een crisis kan en een veerkrachtige gemeenschap die zich zelf steeds opnieuw kan uitvinden. Lees verder